Những ngày gần đây, nhiều huyện ngoại thành Hà Nội như Sóc Sơn, Mê Linh, Đông Anh, Phú Xuyên, Quốc Oai, Ứng Hoà… hứng chịu những cơn 'bão' khói nghi ngút từ việc người dân đốt rơm rạ.
Rơm rạ chất thành đống, được người dân đốt ngay tại ruộng, tạo nên những làn khói trắng xám dày đặc bao phủ không gian, kèm mùi hăng hắc, cay nồng, lan rộng khắp vùng quê, thậm chí theo gió thổi cả vào nội thành.
Tình trạng ô nhiễm khói thường xuất hiện sau mỗi vụ gặt lúa, gây ảnh hưởng nặng nề đến môi trường, sức khỏe cộng đồng và an toàn giao thông.
Tại tuyến đường gom cao tốc Nhật Tân - Nội Bài, đoạn qua xã Nguyên Khê (huyện Đông Anh), PV Báo Điện tử VTC News ghi nhận, khoảng 17h ngày 20/6 - thời điểm nhiều người tan sở, khói rơm từ cánh đồng ven đường bốc lên dày đặc, khiến người đi xe máy, ô tô buộc phải bật đèn sớm, đeo khẩu trang, nhíu mắt điều khiển xe chầm chậm giữa làn khói như sương mù.
"Tôi thường xuyên qua đoạn đường gom này, những ngày gần đây lúc nào cũng thấy khói rơm rạ mù mịt. Đường vừa khói vừa bụi, mắt cay xè, khó chịu vô cùng. Chỉ cần mất tập trung một chút là xảy ra va chạm. Có hôm tôi phải dừng xe giữa đường để lau kính, đợi gió thổi bớt khói mới dám đi tiếp", chị Nguyễn Thu Hà, trú ở huyện Đông Anh chia sẻ.
"Ngày nào tôi đi làm về cũng phải đi qua đoạn đồng có khói đốt. Cứ đến gần là phải kéo khẩu trang sát mặt, mắt chảy nước, mũi sụt sịt, rất khó thở. Khói đốt cứ bay vào đường, nhất là giờ cao điểm, người đi lại rất đông, nguy hiểm lắm", chị Lê Thị Minh (ở xã Nam Hồng, huyện Đông Anh) bức xúc.
Sau mỗi vụ gặt, lượng rơm rạ lớn, ngoài việc tận dụng ủ phân hữu cơ để bón cây thì không có cách tái chế thuận tiện nào khác, do vậy nhiều hộ dân vẫn lựa chọn cách truyền thống là đốt trực tiếp tại ruộng.
"Thu hoạch xong, gốc rạ đầy đồng, để thì vướng việc cày bừa. Gia đình tôi thường thu gom lại, phơi khô rồi đốt lấy tro bón ruộng. Vừa sạch ruộng, lại tiêu diệt được sâu bệnh", một nông dân ở huyện Đông Anh cho biết.
Tuy nhiên, theo các chuyên gia nông nghiệp, hành vi đốt rơm rạ không chỉ gây ô nhiễm không khí mà còn làm mất cân bằng sinh thái đất, tiêu diệt thiên địch có lợi, làm ruộng chai cứng, mất chất hữu cơ. Ngoài ra, việc đốt cháy rơm cũng phát thải lượng lớn CO₂, CH₄ và các chất gây hại khác, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng không khí.
Khi đốt ở gần đường giao thông hoặc gần khu dân cư, lượng khói thải ra không chỉ bay lơ lửng trong không khí mà còn dễ dàng bị gió cuốn thẳng vào nội đô, đặc biệt trong điều kiện thời tiết lặng gió, hanh khô như hiện nay. (Hình ảnh tại cầu Nhật Tân lúc 17h30 ngày 20/6)
Những tòa nhà cao tầng gần bị làn khói ô nhiễm nuốt chửng, cảnh tượng mờ ảo ngỡ như trên phố núi Sa Pa.
Bầu trời Hà Nội mù mịt chiều ngày 20/6.
Hà Nội từng ban hành nhiều chỉ thị, văn bản hướng dẫn xử lý rơm rạ không đốt, như Chỉ thị 15 về việc cấm đốt rơm rạ gây ô nhiễm môi trường, đồng thời tổ chức tuyên truyền vận động người dân thay đổi thói quen. Tuy nhiên, do việc giám sát và chế tài xử phạt chưa nghiêm, giải pháp thay thế chưa phổ biến rộng, tình trạng đốt rơm vẫn diễn ra tràn lan, theo kiểu "đến hẹn lại bốc khói".
