Đầu tàu miền Tây
Năm 1739, vùng đất Cần Thơ được khai mở, xuất hiện trên dư đồ Việt Nam với tên Trấn Giang (bao gồm Cần Thơ ngày nay). Năm 2004, Cần Thơ chính thức thành thành phố trực thuộc Trung ương, trung tâm kinh tế - tài chính của vùng Đồng bằng sông Cửu Long (ĐBSCL). Với vị trí trung tâm của vùng, Cần Thơ có nhiều lợi thế để phát triển, như đường cao tốc, sân bay quốc tế, nhiều quốc lộ, cảng sông; hệ thống trường đại học, bệnh viện tầm cỡ khu vực và quốc tế… Tuy nhiên, thời gian qua, Cần Thơ vẫn còn những rào cản trong phát triển, khi diện tích chỉ hơn 1.400km2, dân số khoảng 1,3 triệu người, thu ngân sách nhà nước năm 2024 chỉ hơn 12.000 tỷ đồng.
TP Ngã Bảy (Hậu Giang).
Những hạn chế về không gian hứa hẹn sẽ được cởi bỏ khi Cần Thơ, Hậu Giang và Sóc Trăng được sáp nhập thành 1 đơn vị hành chính mới lấy tên là TP. Cần Thơ. Sau sáp nhập, thủ phủ Tây Đô sẽ có diện tích hơn 6.300km2, dân số hơn 4 triệu người. Cần Thơ mới không chỉ có sông, cao tốc, quốc lộ, sân bay, mà còn có biển ( cảng biển Trần Đề), với tương lai không xa còn có đường sắt (tuyến đường sắt TPHCM – Cần Thơ). Cùng đó, khi quy mô dân số tăng lên, thị trường lao động, tiêu dùng cũng lớn hơn, không gian phát triển rộng hơn… Kinh tế phát triển kéo theo thu nhập người dân, thu ngân sách cao hơn, thêm nguồn lực tái đầu tư cho phát triển so với hiện nay.
Sau hợp nhất, 3 địa phương Cần Thơ, Hậu Giang, Sóc Trăng giảm từ 263 đơn vị hành chính cấp xã xuống còn 103 đơn vị. Việc lấy ý kiến Nhân dân về các đề án sắp xếp, sáp nhập cấp tỉnh, xã đã hoàn thành, với tỷ lệ đồng thuận trung bình đạt 97%. HĐND các cấp đã ban hành Nghị quyết thông qua các đề án với tỷ lệ đồng thuận đa số đạt 100%.
Ông Trương Cảnh Tuyên, Chủ tịch UBND TP. Cần Thơ cho biết, cùng với việc khẩn trương triển khai các bước sáp nhập tỉnh ngay sau khi cấp có thẩm quyền thông qua, Thành phố cũng sẽ tập trung khắc phục khó khăn, hạn chế, rà soát nhiệm vụ nửa đầu năm nay, đảm bảo, từ ngày 1/7, Thành phố hoạt động theo mô hình mới - chính quyền địa phương 2 cấp. Lãnh đạo Thành phố cũng tập trung theo dõi, kiểm tra, đôn đốc, tăng cường kiểm tra thực tế các dự án đầu tư công trọng điểm trên địa bàn để thúc đẩy tiến độ. Trong đó, trước mắt, Cần Thơ vẫn tập trung cho giải ngân vốn đầu tư công, đặc biệt là các dự án lớn, trọng điểm trên địa bàn, như cao tốc, đường vành đai, nâng cấp quốc lộ, để duy trì tăng trưởng, không để gián đoạn. Bên cạnh đó, Cần Thơ cũng tập trung tuyên truyền, thực hiện tốt chủ trương sắp xếp bộ máy; đề xuất giải pháp triển khai hiệu quả.
Kỳ vọng lớn khi thủ phủ Tây Đô có biển
TS. Trần Khắc Tâm, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng cho rằng, Cần Thơ là động lực, đầu tàu phát triển kinh tế của khu vực ĐBSCL. Tuy nhiên, việc không giáp biển tạo ra hạn chế trong quá trình phát triển của thành phố này. Sau khi sáp nhập với Hậu Giang và Sóc Trăng, TP. Cần Thơ sẽ có hơn 72km đường bờ biển (thuộc tỉnh Sóc Trăng hiện nay), tạo động lực, dư địa để phát triển, đặc biệt kinh tế biển, cơ hội từ trước tới nay Cần Thơ chưa có.
Hệ thống cảng dọc sông Hậu, tuyến đường thủy huyết mạch để Cần Thơ vươn ra biển lớn.
Đặc biệt, “siêu cảng” nước sâu Trần Đề với quy mô hiện đại, có thể đón tàu container trọng tải tới 100.000 DWT và tàu hàng rời lên tới 160.000 DWT, đang được Trung ương, địa phương và các nhà đầu tư đặc biệt quan tâm. Sau khi tỉnh Sóc Trăng báo cáo về kế hoạch đầu tư cảng Trần Đề , Thủ tướng Chính phủ đã có văn bản yêu cầu UBND tỉnh Sóc Trăng rà soát lại phương án, nguồn vốn… báo cáo Thủ tướng Chính phủ trong tháng 5 vừa qua. “Nếu cảng Trần Đề được thực hiện, khu vực xung quanh sẽ hình thành trung tâm logistics, công nghiệp, dịch vụ, đô thị ven biển như Vĩnh Châu, Trần Đề, Long Phú. Tạo nên một hệ sinh thái kinh tế biển hoàn chỉnh. Cảng Trần Đề sẽ mang tính chất đòn bẩy, kiến tạo cho không chỉ Cần Thơ, mà còn cho cả vùng ĐBSCL cất cánh”, TS. Trần Khắc Tâm nhận định.
TS. Trần Khắc Tâm - Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp tỉnh Sóc Trăng nhận định: “Việc sáp nhập 3 địa phương cũng chắc chắn sẽ mở ra tiềm năng phát triển kinh tế du lịch, đặc biệt du lịch sinh thái. Bởi, khu vực Sóc Trăng, Hậu Giang sẽ được hưởng thêm những lợi thế từ sân bay Cần Thơ. Những năm gần đây, tỉnh Sóc Trăng và Hậu Giang cũng đã xác định du lịch sinh thái, phát triển kinh tế xanh là mũi nhọn, hướng đến phát triển bền vững. Khi sáp nhập vào Cần Thơ, việc phát triển kinh tế xanh, du lịch bền vững sẽ càng có thêm lợi thế”.
Ông Tâm cũng phân tích, TP. Cần Thơ sau sáp nhập sẽ có cảng biển nước sâu, sân bay, cảng sông, các tuyến cao tốc, quốc lộ, sẽ hình thành một trục vận tải lớn, xuyên suốt. Nông sản từ các tỉnh miền Tây sẽ đi thẳng ra biển để xuất khẩu thay vì phải lên các cảng khu vực miền Đông như lâu nay. Khi đó, các nhà đầu tư, doanh nghiệp sẽ giảm được rất nhiều chi phí vận chuyển, tạo lợi thế cạnh tranh. Viễn cảnh này có thể nhìn thấy và mong chờ trong thời gian tới. “Với những lợi thế đó, Cần Thơ sẽ tiếp tục giữ vững là đầu tàu để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vùng, kết nối miền Tây với cả nước và với quốc tế”, ông Tâm nói thêm.
Được biết, Dự án khai thác cát biển và Đề án thành lập Trung tâm vận hành, quản lý khai thác cát biển ở Trần Đề (Sóc Trăng) cũng vừa được đề xuất. Dự án có tổng diện tích khoảng 4.000ha, được triển khai theo nhiều giai đoạn, với tổng kinh phí đầu tư dự kiến khoảng 54.000 tỷ đồng.
Đồng lòng trước nhiệm vụ lịch sử
Phối cảnh cảng Trần Đề.
Ông Đồng Văn Thanh, Bí thư Tỉnh ủy Hậu Giang cho biết, các cấp, ngành ở địa phương đã và đang triển khai quyết liệt, khẩn trương để hoàn thành nhiệm vụ lịch sử, cùng cả nước hoàn thành thắng lợi cuộc cách mạng sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy, mở rộng không gian phát triển cho tương lai. Đồng thời, góp phần hiện thực hóa mục tiêu xây dựng địa phương sau hợp nhất (Cần Thơ) phát triển nhanh, bền vững, toàn diện, để cùng cả nước vững bước tiến vào kỷ nguyên mới- kỷ nguyên vươn mình của dân tộc.
Tại buổi làm việc với Ban Thường vụ Thành ủy Cần Thơ, Tỉnh ủy Hậu Giang, Tỉnh ủy Sóc Trăng mới đây, Chủ tịch Quốc hội Trần Thanh Mẫn đề nghị, 3 địa phương có kế hoạch chi tiết trong thực hiện các nhiệm vụ, quyết liệt thực hiện để đạt mục tiêu tăng trưởng năm 2025 đã đăng ký với Chính phủ. Cùng với đó, tuyệt đối tránh tiêu cực, tư tưởng cục bộ địa phương, lợi ích nhóm; phải công tâm, khách quan, đề cao trách nhiệm của người đứng đầu trong việc đề xuất, giới thiệu nhân sự. Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh, đây là giai đoạn lịch sử để làm những công việc lịch sử, không được chủ quan, thỏa mãn. Phải làm quyết liệt, tính từng giờ từng phút, 3 địa phương chung sức đồng lòng trong giai đoạn cách mạng sắp xếp bộ máy hiện nay cũng như sau này, để nhiệm vụ nào cũng hoàn thành, khó khăn nào cũng vượt qua.