Thống kê dữ liệu cho thấy, các nhà đầu tư toàn cầu hiện đang có xu hướng tái cơ cấu lại danh mục, đặc biệt xu hướng mua ròng ở các thị trường châu Á bắt đầu quay trở lại.
Trao đổi về vấn đề này trong Talk show Phố Tài chính (The Finance Street) trên VTV8, các chuyên gia đánh giá, xu hướng tái cơ cấu danh mục cầu tư của các nhà đầu tư toàn cầu sẽ còn tiếp diễn trong thời gian tới và dự báo Việt Nam sẽ là một trong những điểm đến hấp dẫn tiếp theo trong mắt các nhà đầu tư nước ngoài.
BTV Mùi Khánh Ly: Như ông đã thấy, dòng tiền đang có dấu hiệu mua ròng lại ở các thị trường mới nổi thay vì bán ròng như trước đây, ông đánh giá như thế nào về điều này?
Ông Phùng Minh Hoàng, Giám đốc Chiến lược Công ty C P Quản lý Quỹ Phú Hưng (PHFM): Trước tiên, chúng ta hãy nhìn lại lịch sử trong 5 năm hay 6 năm qua, dòng tiền đầu tư chứng khoán toàn cầu có xu hướng rút khỏi các thị trường mới nổi để quay lại các thị trường phát triển, đặc biệt là đổ dồn về thị trường Mỹ.
Nguyên nhân giải thích cho điều này là do tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc, thị trường chiếm tỷ trọng lớn nhất trong rổ các thị trường mới nổi đã giảm tốc và xu hướng mạnh lên của đồng USD trong những năm qua. Vì vậy, các thị trường chứng khoán mới nổi đã có hiệu quả kém hơn so với các thị trường phát triển trong những năm đó.
Tuy nhiên, dòng tiền đầu tư chứng khoán toàn cầu đang có dấu hiệu đảo chiều. Theo quan sát của chúng tôi, các nhà đầu tư nước ngoài có xu hướng bán ròng ở các thị trường phát triển như Mỹ và quay trở lại các thị trường mới nổi, đặc biệt là Trung Quốc. Dòng tiền này cũng có xu hướng lan tỏa sang các thị trường mới nổi khác như Đài Loan (Trung Quốc), Ấn Độ và các quốc gia Đông Nam Á khác. Xu hướng này trở nên rõ nét hơn trong 1 - 2 tháng gần đây, sau khi Trung Quốc và Việt Nam đạt được thỏa thuận thương mại sơ bộ với Mỹ.
Các tổ chức tài chính lớn trên thế giới như Goldman Sachs và JP Morgan cũng vừa nâng khuyến nghị tăng tỷ trọng đầu tư và có quan điểm tích cực đối với các thị trường mới nổi, trong đó bao gồm cả thị trường Việt Nam.
Có thể thấy những tín hiệu tích cực ban đầu sau khi dòng tiền bán ròng rã trong suốt nhiều năm qua, theo ông, hiện nay các yếu tố vĩ mô toàn cầu đang như thế nào?
Ông Phùng Minh Hoàng: Để giải thích cho sự thay đổi mang tính cấu trúc này của dòng tiền đầu tư cổ phiếu toàn cầu, tôi cho rằng có 3 lý do chính:
Thứ nhất, xét về định giá, thị trường mới nổi hiện có mức P/E dự phóng chỉ trên 12 lần, thấp hơn rõ rệt so với khoảng 19 lần ở các thị trường phát triển.
Thứ hai , xét về triển vọng tăng trưởng, các thị trường phát triển và cụ thể là Mỹ, triển vọng kinh tế ngắn hạn không mấy tích cực do lo ngại rủi ro từ chính sách thuế quan được áp bởi Tổng thống Donald Trump, cũng như sự sụt giảm trong kỳ vọng về lợi nhuận của các công ty niêm yết trong ngành AI và công nghệ. Khi thị trường nhận ra rằng Mỹ khó có thể độc quyền trong lĩnh vực này và có nguy cơ đối mặt với sự cạnh tranh mạnh mẽ từ Trung Quốc, đặc biệt sau sự kiện ra mắt DeepSheek.
Yếu tố thứ ba thúc đẩy dòng tiền chuyển hướng mạnh mẽ là sự suy yếu của đồng đô la Mỹ, mà theo quan điểm của tôi, đây là yếu tố có tác động lớn nhất. Hiện, chỉ số DXY đã giảm hơn 10% trong nửa đầu năm - mức giảm sâu nhất trong nhiều thập kỷ qua. Khi đồng đô la Mỹ mất giá mạnh, các khoản đầu tư và tài sản tại Mỹ cũng giảm giá trị khi quy đổi sang các đồng tiền khác.
Vì vậy, các quỹ đầu tư lớn toàn cầu đã phải tái cấu trúc danh mục tài sản của mình tại Mỹ, bao gồm việc bán bớt cổ phiếu Mỹ để giảm thiểu rủi ro này. Đồng thời, các nhà đầu tư gia tăng mua vào các loại tài sản tại các quốc gia khác, trong đó có các thị trường chứng khoán mới nổi với mức định giá hấp dẫn hơn.
Như vậy dự báo dòng tiền toàn cầu trong thời gian tới sẽ diễn ra sao?
Ông Phùng Minh Hoàng: Với ba lý do đã nêu, những động lực thúc đẩy dòng tiền bán ròng từ các thị trường phát triển như Mỹ sang các thị trường mới nổi mang tính cấu trúc và có ảnh hưởng trung hạn. Do đó, tôi cho rằng xu hướng bán ròng các tài sản tại Mỹ, bao gồm cổ phiếu, để chuyển sang các thị trường khác, đặc biệt là thị trường chứng khoán mới nổi và cận biên, sẽ tiếp tục diễn ra trong thời gian tới.
Tuy nhiên, mức độ mạnh hay yếu của xu hướng này còn phụ thuộc nhiều vào chính sách thương mại còn nhiều bất định của chính quyền ông Trump, kết quả các thỏa thuận thương mại giữa Mỹ và các nước mới nổi, cũng như khả năng thu hẹp thâm hụt ngân sách của Mỹ. Những yếu tố này sẽ tác động đến việc định giá lại đồng USD sắp tới.
Còn nói riêng tại Việt Nam, từ tháng 7 đã thấy dòng tiền ngoại mua vào mạnh mẽ hơn đã tác động tích cực đến thị trường. Theo ông, yếu tố nào đã giúp nhà đầu tư nước ngoài quay đầu mua vào tại thị trường Việt Nam vào thời điểm này?
Ông Phùng Minh Hoàng: Nhà đầu tư nước ngoài mua ròng rất mạnh trong vài tuần vừa qua. Tôi cho rằng có hai lý do nổi bật giải thích cho xu hướng này. Thứ nhất, Việt Nam đã đạt được thỏa thuận thương mại sơ bộ với Mỹ về mức thuế đối ứng. Thứ hai, thị trường đang kỳ vọng FTSE Russell sẽ nâng hạng Việt Nam lên nhóm thị trường mới nổi trong đợt đánh giá cuối năm nay hoặc đầu năm sau.
Ngoài ra, Việt Nam cũng đang hưởng lợi từ xu hướng dịch chuyển dòng vốn trên toàn cầu sang các thị trường mới nổi. Theo quan sát của chúng tôi, dòng tiền khối ngoại chủ yếu được mua thông qua P-Note (là công cụ tài chính phái sinh được các định chế lớn phát hành cho các nhà đầu tư nước ngoài) của một số quỹ ETF, và nhà đầu tư tập trung mua ròng các cổ phiếu blue-chip có thanh khoản cao. Đây là tín hiệu vô cùng tích cực, nhất là sau những đợt bán ròng khối ngoại trong những năm qua.
Vậy dự báo trong thời gian tới, dòng tiền toàn cầu vào thị trường chứng khoán Việt Nam được dự báo sẽ diễn biến như thế nào?
Ông Phùng Minh Hoàng: Nhìn lại số liệu thống kê 5 năm gần đây, nhà đầu tư nước ngoài đã bán ròng khoảng 5-6 tỷ USD trên thị trường chứng khoán Việt Nam, một con số rất đáng kể. Trong khi đó, giá trị mua ròng trong tháng 7 vừa qua chỉ đạt khoảng 500 triệu USD, vẫn còn khá khiêm tốn. Xu hướng mua ròng trở lại ở các thị trường mới nổi mới chỉ khởi phát, tôi cho rằng thị trường chứng khoán Việt Nam sẽ tiếp tục hưởng lợi từ động lực này. Ngoài ra, nếu FTSE nâng hạng thị trường Việt Nam lên nhóm thị trường mới nổi trong thời gian tới, chúng tôi ước tính có thể thu hút thêm 2-3 tỷ USD.
Về triển vọng dài hạn, tôi cho rằng thị trường chứng khoán Việt Nam vẫn rất hấp dẫn đối với nhà đầu tư nước ngoài. Nền kinh tế đang ở giai đoạn đầu của một chu kỳ phục hồi và tăng trưởng, đặc biệt chính phủ đang có những chính sách đổi mới chưa từng có, như đẩy mạnh phát triển khoa học và công nghệ, chú trọng phát triển kinh tế tư nhân, đồng thời Chính phủ cũng đặt mục tiêu tăng trưởng hai con số. Những chính sách này sẽ tạo tiền đề để đất nước bước vào kỷ nguyên vươn mình, mở ra nhiều cơ hội cho doanh nghiệp trong nước bứt phá mạnh mẽ.