Sáng 14-8, tại Hà Nội, Báo Xây dựng tổ chức Hội thảo "Vì sao từ 1-10, lái xe cần có tài khoản giao thông?". Đây là nội dung quan trọng được hàng triệu chủ phương tiện quan tâm và cần thực hiện trong thời gian tới đây.

Kể từ 1-10-2025, nếu không có tài khoản giao thông, chủ phương tiện ô tô sẽ không được được đi qua trạm thu phí không dừng. Ảnh: Văn Duẩn
Theo Nghị định 119/2024/NĐ-CP, trước ngày 1-10-2025, chủ phương tiện phải hoàn thành chuyển đổi tài khoản thu phí thành tài khoản giao thông kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt của chủ phương tiện như ví điện tử, thẻ visa, tài khoản ngân hàng. Nếu không thực hiện, chủ phương tiện sẽ không thể lưu thông được qua trạm thu phí.
Như vậy, chỉ còn chưa đầy 2 tháng nữa là đến hạn chót để chủ phương tiện bắt buộc phải chuyển đổi.
Tuy nhiên, theo các nhà cung cấp dịch vụ thu phí không dừng (ETC), đến thời điểm hiện nay mới có từ 30 - 50% trong tổng số chủ phương tiện ô tô đã thực hiện chuyển đổi.
Theo ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ - Môi trường và Hợp tác Quốc tế, Cục Đường bộ Việt Nam, tại Luật Đường bộ quy định riêng một điều về thanh toán điện tử giao thông đường bộ (Điều 43). Cụ thể, gồm thanh toán các loại phí, giá, tiền dịch vụ liên quan đến hoạt động giao thông của phương tiện giao thông đường bộ thông qua tài khoản giao thông.

ông Tô Nam Toàn, Trưởng phòng Khoa học công nghệ - Môi trường và Hợp tác Quốc tế, Cục Đường bộ Việt Nam nói về tài khoản giao thông. Ảnh: Tạ Hải
Nghị định 119 có hiệu lực từ ngày 1-10-2024 để triển khai quy định của Luật Đường bộ, đã hình thành khái niệm về tài khoản giao thông. Theo đó, tài khoản giao thông là tài khoản không có tiền, chỉ bao gồm các thông tin để xác định đối tượng thanh toán, xác định số tiền phải thanh toán. Để thực hiện thanh toán, tài khoản giao thông phải được kết nối với phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt.
Về mô hình triển khai thanh toán điện tử giao thông đường bộ, ông Toàn cho biết Bộ Xây dựng đã triển khai xây dựng hệ thống quản lý cơ sở dữ liệu (CSDL) thanh toán điện tử GTĐB (gồm Thông tin tài khoản giao thông (TKGT) và Thông tin giao dịch thanh toán điện tử GTĐB) để chia sẻ cho các nhà cung cấp dịch vụ trong lĩnh vực không do Bộ quản lý.
Đối với lĩnh vực Bộ Xây dựng quản lý sẽ giữ nguyên phương thức triển khai như hiện nay. Trong đó, tài khoản thu phí = tài khoản giao thông + phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt; Nhà cung cấp dịch vụ thu phí = Nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ.
Thông tin TKGT được ví như tài khoản định danh phương tiện gồm: Số TKGT, ngày mở TKGT; Thông tin chủ TKGT (có thể là cá nhân hoặc tổ chức); Thông tin phương tiện gắn thẻ đầu cuối; Thông tin thẻ đầu cuối; Thông tin phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt.
Theo ông Toàn, nhà cung cấp dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ có nhiệm vụ mở TKGT cho chủ phương tiện ngay lần đầu gắn thẻ đầu cuối.
TKGT phải được kết nối với một phương tiện thanh toán không dùng tiền mặt theo quy định của pháp luật ngân hàng để thực hiện thanh toán điện tử GTĐB.
Mỗi TKGT có thể sử dụng để chi trả cho nhiều phương tiện nhưng mỗi phương tiện chỉ được liên kết và nhận thanh toán từ một TKGT duy nhất.
Chủ phương tiện phải đảm bảo đủ tiền trong tài khoản giao thông
Theo ông Toàn, chủ phương tiện phải đảm bảo đủ tiền trong phương tiện thanh toán được kết nối với TKGT khi thực hiện thanh toán điện tử GTĐB. Nếu không sẽ không được đi qua trạm thu phí trên đường cao tốc hoặc phải sử dụng làn thu phí hỗn hợp tại trạm thu phí đường bộ.
Tài khoản này có thể được khóa theo đề nghị của chủ TKGT hoặc theo yêu cầu bằng văn bản của cơ quan có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
Về lộ trình triển khai, ông Toàn cho biết, từ ngày 1-10-2024 khi Nghị định có hiệu lực đến ngày 1-10-2025, chủ phương tiện phải thực hiện chuyển đổi tài khoản thu phí sang TKGT kết nối phương tiện thanh toán.
Từ 1-10-2024 đến 1-7-2026 thực hiện duy trì hình thức thu phí dịch vụ sử dụng đường bộ theo hình thức điện tử không dừng. NCC dịch vụ thanh toán GTĐB và NCC dịch vụ thanh toán tiền sử dụng đường bộ triển khai kết nối hệ thống điều hành và trung tâm dữ liệu để kết nối, chia sẻ thông qua TKGT.
Và từ 1-7-2026 chính thức vận hành hệ thống CSDL thanh toán điện tử GTĐB.