Tinh thần nghị quyết và “đường băng” chính sách cho khoa học – công nghệ
Việt Nam bước vào giai đoạn phát triển mới với định hướng coi khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số là đột phá hàng đầu. Nghị quyết 57-NQ/TW (22/12/2024) nhấn mạnh đây là “động lực chính” để đưa đất nước bứt phá, đặt mục tiêu đến 2030 Việt Nam thuộc nhóm dẫn đầu khu vực về năng lực công nghệ số, tiến tới năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao; đồng thời xác định người dân và doanh nghiệp là trung tâm, nhà khoa học là then chốt, Nhà nước giữ vai trò dẫn dắt, kiến tạo thể chế, dữ liệu và hạ tầng hiện đại, an toàn (nhấn mạnh yêu cầu làm chủ công nghệ chiến lược).
Một talkshow vì khát vọng Việt Nam, phát sóng trên nền tảng chính thống
Từ tinh thần nghị quyết và chương trình hành động của Chính phủ, “Kiến tạo Đất nước – Tự hào Việt Nam” xuất hiện như một nhịp cầu truyền cảm hứng, nơi những câu chuyện, con người và công trình mang dấu tay người Việt được kể bằng ngôn ngữ gần gũi, chuẩn mực báo chí.
Phát sóng trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ vào 20h tối thứ Ba hàng tuần và megalivestream trên hệ sinh thái VCCorp, phát lại vào 21h45 tối thứ Năm trên HTV9, chương trình hướng tới cộng đồng rộng rãi, từ học sinh, sinh viên đến giới chuyên môn và công chúng cả nước, để mỗi khán giả thấy mình trong hành trình chung: đóng góp tri thức, sáng tạo và tinh thần trách nhiệm cho khát vọng Việt Nam hiện đại.
Tập mở màn “Vươn tới quỹ đạo không gian vũ trụ”: tự chủ dữ liệu từ không gian
Khi mưa lũ dồn dập ở miền Trung, cơ quan điều phối cần bản đồ ngập theo giờ; nông nghiệp cần bức tranh nước, thổ nhưỡng theo mùa vụ; ngư dân xa bờ cần dự báo sóng, gió, dòng chảy chính xác; các đô thị lớn cần dữ liệu cập nhật để quy hoạch và quản lý hạ tầng…
Nhiều năm qua, phần lớn dữ liệu này phải mua từ vệ tinh nước ngoài, vừa tốn kém, vừa có độ trễ. “Vươn tới quỹ đạo không gian vũ trụ” mở ra câu chuyện Việt Nam sẵn sàng bước sang trang tự chủ dữ liệu không gian với LOTUSat-, vệ tinh radar quan sát Trái đất do đội ngũ trong nước tiếp nhận, làm chủ công nghệ và vận hành.
Hệ thống mặt đất đặt tại Khu Công nghệ cao Hòa Lạc với ăng-ten đường kính 9,3 m, trung tâm điều khiển và xử lý dữ liệu đã hoàn thiện, sẵn sàng đón dòng dữ liệu radar xuyên mây, hoạt động trong mọi điều kiện thời tiết để phục vụ các “đơn đặt hàng” phát triển kinh tế – xã hội của các bộ, ngành, địa phương.
PGS. TS Phạm Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam (VNSC).
Dưới góc nhìn chính sách, năng lực này nằm đúng vào “điểm rơi” ưu tiên của Nhà nước: coi công nghệ vũ trụ là lĩnh vực chiến lược trong giai đoạn tới, gắn với danh mục công nghệ – sản phẩm chiến lược vừa được Thủ tướng phê duyệt (vệ tinh viễn thám, trạm mặt đất, thiết bị bay không người lái) và lộ trình Chiến lược vũ trụ 2030.
Tập đầu tiên, khách mời của talkshow là PGS. TS Phạm Anh Tuấn, Tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam VNSC - nhân vật nòng cốt của hệ sinh thái không gian Việt Nam để trả lời những câu hỏi thiết thực: vì sao cần tự chủ thay vì chỉ mua dữ liệu?
Những thách thức kỹ thuật, vận hành nào khi làm chủ radar khẩu độ tổng hợp xuyên mây? Và quan trọng hơn, dữ liệu từ quỹ đạo sẽ chạm vào đời sống người dân như thế nào—từ bản đồ ngập, cảnh báo sạt lở, giám sát rừng – bờ biển, đến quy hoạch giao thông, nông nghiệp chính xác và an ninh, an toàn?
Vệ tinh LOTUSat-1 - vệ tinh công nghệ radar đầu tiên của Việt Nam.
Từ “câu chuyện công nghệ” đến năng lực quốc gia kiến tạo
“Kiến tạo Đất nước – Tự hào Việt Nam” không dừng ở việc cho thấy một vệ tinh sẵn sàng lên quỹ đạo, mà muốn khẳng định năng lực làm chủ công nghệ cốt lõi chính là thước đo trưởng thành của một quốc gia kiến tạo.
Khi Nghị quyết 57 yêu cầu ưu tiên nguồn lực cho công nghệ chiến lược và phát triển hạ tầng, dữ liệu hiện đại, an toàn; khi Chính phủ định danh rõ các công nghệ – sản phẩm chiến lược, trong đó có hàng không vũ trụ; và khi Chiến lược vũ trụ 2030 xác lập mục tiêu ứng dụng sâu rộng vào mọi ngành, thì mỗi “bit” dữ liệu radar thu được không chỉ phục vụ một nhiệm vụ chuyên ngành, mà còn tạo hiệu ứng lan tỏa cho toàn bộ nền kinh tế số, góp phần nâng cao năng suất, năng lực dự báo, ra quyết định, và khả năng chống chịu trước biến đổi khí hậu.
Tập mở màn vì vậy là lời mời đồng hành: từ nhà khoa học, doanh nghiệp công nghệ, cộng đồng khởi nghiệp đến mỗi công dân, cùng biến khát vọng không gian thành giá trị đời sống, để mỗi bước tiến công nghệ hôm nay trở thành “viên gạch” chắc chắn trong hành trình đưa Việt Nam vươn tới mục tiêu 2030 – 2045.
Talkshow "Kiến tạo Đất nước – Tự hào Việt Nam" là chuỗi chương trình chính luận truyền cảm hứng, được phát trên Cổng Thông tin điện tử Chính phủ do HTV9 và VCCorp phối hợp thực hiện. Chương trình ra đời trong bối cảnh đất nước bước vào giai đoạn phát triển mới, với mục tiêu trở thành quốc gia thu nhập cao vào năm 2045 theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng và các Nghị quyết 29, 30, 31, 57 về đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển kinh tế tư nhân và xây dựng hạ tầng chiến lược.
Talkshow sẽ giới thiệu những nhân vật, câu chuyện và sáng kiến tiêu biểu, phản ánh sự cộng hưởng giữa Nhà nước - doanh nghiệp - cộng đồng trong hành trình dựng xây Việt Nam hiện đại, hội nhập nhưng vẫn giữ bản sắc. Đây là chương trình do Công ty cổ phần VCCorp phối hợp tổ chức sản xuất cùng Đài truyền hình TP. Hồ Chí Minh, cùng đơn vị đồng hành chiến lược Masterise Group, được phát trên Cổng Thông tin Chính phủ vào 20h tối thứ Ba hàng tuần, megalivestream trên hệ thống website VCCorp và phát lại vào lúc 21h45 tối thứ Năm trên HTV9.
