Ảnh minh họa
Theo dữ liệu từ Kpler, lượng dầu thô Nga nhập khẩu vào Ấn Độ đã tăng lên mức 2 triệu thùng/ngày trong tháng 8/2025, chiếm 38% tổng lượng 5,2 triệu thùng dầu thô nhập khẩu mỗi ngày của nước này trong nửa đầu tháng. Con số này cao hơn so với mức 1,6 triệu thùng/ngày trong tháng 7, trong bối cảnh nhập khẩu từ Iraq giảm xuống 730.000 thùng/ngày và từ Ả Rập Xê Út giảm còn 526.000 thùng/ngày.
Mỹ hiện là nhà cung cấp dầu lớn thứ 5 cho Ấn Độ, với 264.000 thùng/ngày. Các lô hàng dầu Nga trong tháng 8 chủ yếu được chốt từ tháng 6 và đầu tháng 7, trước khi Tổng thống Mỹ Donald Trump công bố áp thuế bổ sung 25% đối với hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ vào cuối tháng 7, nâng tổng thuế lên 50%. Theo giới phân tích, tác động thực tế của quyết định này sẽ cần vài tháng mới thể hiện rõ do các hợp đồng mua bán dầu thường được lên kế hoạch trước.
Ông Sumit Ritolia, Chuyên gia phân tích cấp cao của Kpler, cho biết: “Các chỉ số hiện tại phản ánh các quyết định mua hàng từ nhiều tuần trước. Bất kỳ sự điều chỉnh đáng kể nào về khối lượng dù do thuế quan, vấn đề thanh toán hay trục trặc vận chuyển sẽ chỉ xuất hiện từ cuối tháng 9 đến tháng 10.” Ông nhấn mạnh, đến nay chưa có chỉ đạo chính thức nào từ chính phủ Ấn Độ yêu cầu giảm nhập khẩu dầu Nga.
Ông Arvinder Singh Sahney, Chủ tịch Indian Oil Corporation (IOC) – nhà máy lọc dầu lớn nhất Ấn Độ – khẳng định các quyết định mua bán vẫn hoàn toàn dựa trên yếu tố kinh tế. Trong quý II, dầu Nga chiếm khoảng 22% sản lượng chế biến của IOC và dự kiến tỷ trọng này sẽ duy trì ổn định trong thời gian tới.
Tại Bharat Petroleum Corporation Ltd (BPCL), Giám đốc Tài chính Vetsa Ramakrishna Gupta cho biết tỷ trọng dầu Nga đã giảm trong tháng trước so với mức 34% của quý II. Nguyên nhân là do mức chiết khấu thu hẹp xuống chỉ còn 1,5 USD/thùng, thấp hơn nhiều so với mức hơn 40 USD/thùng ngay sau khi xung đột Nga – Ukraine bắt đầu vào năm 2022. Hiện mức chiết khấu đã nhích lên hơn 2 USD/thùng. BPCL đặt mục tiêu duy trì tỷ trọng dầu Nga ở mức 30–35% cho phần còn lại của năm, miễn là không có lệnh trừng phạt mới từ phương Tây.
Trước khi xung đột xảy ra, dầu Nga gần như không xuất hiện trong cơ cấu nhập khẩu của Ấn Độ, chỉ chiếm chưa đến 0,2% tổng lượng. Tuy nhiên, lệnh trừng phạt của Mỹ và châu Âu đối với Moscow từ năm 2022 đã tạo cơ hội để Ấn Độ tiếp cận nguồn dầu giá rẻ, giúp giảm chi phí nhập khẩu và hỗ trợ ổn định giá nhiên liệu trong nước. Hiện dầu Nga chiếm tới 35–40% tổng nhập khẩu, song sự phụ thuộc quá lớn cũng khiến Ấn Độ đối mặt rủi ro nếu nguồn cung bị gián đoạn.
Theo Ritolia, các nhà máy lọc dầu Ấn Độ đang tìm cách đa dạng hóa nguồn cung bằng việc tăng nhập khẩu từ Mỹ, Tây Phi và Mỹ Latinh. Động thái này không nhằm thay thế dầu Nga, mà để phòng ngừa gián đoạn và đảm bảo an ninh năng lượng. “Đây là sự chuyển dịch trong tư duy – từ tối đa hóa biên lợi nhuận sang quản lý rủi ro hậu cần,” ông nhận xét.
Chủ tịch IOC bác bỏ tin đồn cho rằng chính phủ yêu cầu các nhà máy lọc dầu tăng mua từ Mỹ để “xoa dịu” Washington. “Chúng tôi không nhận được bất kỳ yêu cầu nào như vậy. Hoạt động kinh doanh vẫn diễn ra như bình thường và sẽ chỉ thay đổi nếu có lệnh trừng phạt mới,” ông Sahney nhấn mạnh.
